در انجام پایان نامه مبحث بهینه سازی، از مقوله های محبوب در دنیای علمی امروز است. با توجه به جدید بودن مباحث بهینه سازی که عموما با بکارگیری الگوریتم های جدید و اکتشافی از طبیعت مطرح می شوند، مجموعه ای از داده ها فارغ از زمینه و رشته تحصیلی و تخصصی جمع آوری شده و برای رسیدن به هدفی خاص، همچون کاهش هزینه، کاهش زمان، کاهش وزن، افزایش رضایت، افزایش بهره وری، پایش اطلاعات و .... در قالب تابع هدف تجزیه و تحلیل شده و خروجی های الگوریتم بیانگر طرح بهینه و یا نتیجه بهینه فرآیند خواهد بود.
روزانه پژوهش های علمی جدیدی با رویکردهای نوین تحت الگوریتم های فرا اکتشافی در قالب پایان نامه های علمی و مقالات ژورنالی وپایان نامههای پژوهشی در سطوح مختلف ارائه و چاپ می رسند. از مزایای یک پایان نامه قوی، علاوه بر وجود روند و نتایج محکم، هدفمند کردن نتایج در قالب الگوریتم های بهینه سازی و در واقع بهینه نمودان نتایجپایان نامهیا پژوهش و مقاله است. محبوب ترین الگوریتم های فرااکتشافی موجود در موضوعات پایان نامه های انجام شده در سطح کشور، پایان نامه هایی با موضوعات بهینه سازی از طریق، الگوریتم ژنتیک، اجتماع ذرات، کلونی مورچگان، شبکه عصبی و منطق فازی است. اما با توجه به وجود روش های بسیار زیادی ( بالغ بر 100 روش مختلف بهینه سازی ) در زمینه الگوریتم های بهینه یاب فرا اکتشافی، بکارگیری سایر روش های بهینه سازی در انجام پایان نامه، قطعا می تواند در شاخص نمودن یک پایان نامه، نقش مهمی را بازی نماید. البته این نکته فراموش نشود که، بکارگیری الگوریتم های محبوب، به معنی اشباع شدن این نوع از بهینه سازی ها نیست، زیرا جذابیت روش های مذکور در تفاوت هایی هست که هر موضوع پایان نامه با موضوع دیگر در زمینه توابع هدف و محدودیت ها و یا حتی، شیوه انتخاب ها و تحلیل در توابع تحلیلی دارد.
باید توجه داشت که نگارش پایان نامه ای که حاصل انجام فعالیت های آزمایشگاهی است و بصورت بررسی نتایج حاصل از آزمایشات بر روی نمونه ها و مدل های آزمایشگاهی ساخته شده ارائه می شود، بخش مهمی از تحصیلات آتی و آینده علمی دانشجو در مقاطع بالاتر تحصیلات تکمیلی به حساب می آید. انجام دقیق و صحیح یک پایان نامه آزمایشگاهی با انتخاب موضوعی به روز و جدید و برگزیدن عنوانی جذاب (از منظر علمی) برای پایان نامه، می تواند زمینه را برای مطرح شدن کار دانشجو و ارزش نهادن محافل علمی به زحمت نویسندگان و پژوهشگران پایان نامه در سطح ملی و بین المللی فراهم آورد. بحث عمده ای که پس از انجام پایان نامه مطرح می شود، استخراج مقاله از پایان نامه آزمایشگاهی است. یک پایان نامه آزمایشگاهی قوی و دقیق موجب استخراج مقاله ای دقیق و قوی و البته با محبوبیت علمی خواهد شد.
حجم زیادی از دانشجویان تحصیلات تکمیلی علی الخصوص دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد در رشته های مهندسی می توانند در صورت انجام دقیق آزمایشات با ابزارهای به روز و با کمترین میزان خطا، از پایان نامه آزمایشگاهی خود، مقالات علمی استخراج و در سطح بین المللی در مجلات علمی ISI با ضریب تاثیر بالا به چاپ برسانند. معمولا در دپارتمان علمی مجلات بین المللی برای پذیرش مقالات با سخت گیری های زیادی دانشجو یا محقق را درگیر می کنند که در صورت وجود موضوعی به روز و قوی و آزمایش ها و مستنداتی شفاف و علمی، روند تصویب و چاپ مقالات علمی برای محقیق و پژوهشگران، به روز و دارای داده ها و مستندات قوی، شانس چاپ و پذیرش بالاتری در این مجلات دارند. پایان نامه های مقاطع ارشدی که با دید به آینده و مسائل روز جهانی انتخاب و تدوین شده باشند در مسیر هموار تر خواهد بود و چاپ مقالات استخراجی از پایان نامه آزمایشگاهی، با راحتی بیشتر و ایرادات کمتری همراه خواهد بود.
درپایان نامه حسابداری با موضوع محافظهکاری، سطح بالای تائیدپذیری پیش از طرح ادعای هر گونه سود با عنوان "محافظهکاری حسابداری" شناخته میشود که در عین حال، مستلزم تشخیص (تائید) زیانها و مخارج احتمالی به محض تشخیص آنها میباشد. در این رویکرد حسابداری، درآمدها به صورت معوق تا زمان تائید آنها منظور میشوند، به طوری که معیارهای دقیق تحقق درآمد، یکی از ویژگیهای اصلی محافظهکاری در حسابداری است.
باید توجه داشت که محافظهکاری حسابداری شامل دستکاری مبلغ یا زمانبندی گزارش ارقام مالی نمیباشد، بلکه شیوهای در حسابداری است که هنگام عدم قطعیت و نیاز به تخمین و برآورد به کار برده میشود. در پایان نامه حسابداری با موضوع محافظهکاری گفته میشود که در این رویکرد، درآمدها و داراییها تعمدا دست پایین اعلام میشوند، در حالیکه مخارج و بدهیها دست بالا برآورد میشوند. بنابراین محافظهکاری حسابداری همواره درآمد خالص را پایینتر و منافع مالی آینده را در سطح پایینتری گزارش میدهد. یک نمونه از محافظهکاری حسابداری وقتی است که یک کسب و کار انتظار پیروز شدن در یک دعوی قضایی را دارد. در این صورت، این کسب و کار برای رعایت محافظهکاری نمیتواند منفعت یا سود حاصل از آن را پیش از اطمینان نسبت به اصل تحقق درآمد گزارش دهد. در حالی که اگر انتظار شکست در آن دعوی قضایی وجود داشته باشد، برآورد آن باید در صورت مالی نمایش داده شود.
همچنین در پایان نامه حسابداری با موضوع محافظهکاری، یکی از نواقص بالقوه این رویکرد، شیفت (جابجایی) درآمد است. به طوری که اگر یک تراکنش با شرایط گزارشدهی تطبیق نداشته باشد، باید در دوره بعد گزارش داده شود و از اینرو درآمد دوره کنونی دست پایین اعلام شده و درآمد دوره بعدی دست بالا اعلام میشود. در نتیجه امکان ردیابی داخلی عملیات کسب و کار توسط سازمان دشوار خواهد شد.
فهم موقعیت و جایگاه علم، تلاش پژوهشی و ارزش دستاوردهای علمی، از جمله مسائلی است که دانشجویان بایستی قبل شروع فرآیند پایان نامه درک نمایند. پژوهش علمی که به صورت یک پایان نامه و یا مقاله علمی به چاپ می رسد، برای فرد محقق ارزشمند است زیرا نتیجه تلاش، صرف زمان، انرژی و هزینه بوده است. لذا ارزش نهادن به دست آوردها و تلاش های دیگران از لحاظ اخلاقی امری واجب است.
دانشجویان در نگارش پایان نامه خود، مخصوصا در قسمت مبانی نظری و تحقیقات بایستی این اخلاق را حفظ نمایند. حفظ اخلاق علمی به معنی عدم استفاده از نتایج دیگران نیست، بلکه به معنی ارزش نهادن به فعالیت های علمی دیگران است. این امر در پایان نامه با مرجع گذاری صحیح در جملات، اصطلاحات و نتایج تحقیقات دیگران حاصل می شود.
دانشجویان در نگارش متن پایان نامه خود بایستی توجه داشته باشند که مرجع گذاری تک تک پاراگراف ها و جملات غیر پیوسته، علاوه بر حفظ اخلاق علمی و پژوهشی، موجب بالا رفتن بار علمی پایان نامه و دفاع راحت تر پایان نامه خواهد شد. صحت سنجی و اعتبار سنجیپایان نامه های دارای مدلسازی نیز، بایستی با اخلاق علمی سازگار باشد تا بتوان نتایج پژوهش علمی را با نتایج حاصل از فعالیت و گزارشپژوهش دیگر محققان قیاس و اعتبار سنجی کرد. همچنین در بخش پایانی مقالات و بخش ابتدایی پایان نامه، ذکر نام افراد، موسسات و ارگان هایی که در انجام پژوهش به دانشجو یاری رسانده اند مهم است.
این اهمیت بیش از آنکه یک عرف در نگارش باشد، بیانگر اخلاق علمی پژوهشگر یا دانشجو است و موجب افزایش اعتبار اخلاقی پایان نامه و به تبع آن افزایش اعتماد داوران و بهره مندان به نتایج تحقیقات دانشجو می شود.
پایان نامه بخش مهمی از تحصیلات دانشجو در مقطع تحصیلات تکمیلی به حساب می آید. انجام دقیق و صحیح یک پایان نامه با انتخاب بهترین عنوان پژوهشی برای پایان نامه، بر اساس علاقه دانشجو، سطح اطلاعات علمی دانشجو و استاد و توان راهنمای استاد راهنما و استاد مشاور، آغاز می شود و در ادامه فرآیند تکمیل پایان نامه، ارائه بهترین خروجی های حاصل از پایان نامه بخش مهم کار محسوب می شود که موجب کسب نمره عالی از پایان نامه خواهد شد. اما بحث عمده ای که پس از انجام پایان نامه مطرح می شود، استخراج مقاله ازپایان نامه است. یک پایان نامه قوی، موجب استخراج مقاله قوی می شود.
اکثر دانشجویان تحصیلات تکمیلی علی الخصوص دانشجویان کارشناسی ارشد، با نگاه به آینده، برای ادامه تحصیلاتشان به دنیال نگارش مقالات بین المللی در سطح ISI و علمی پژوهشی هستند. چاپ و عمومی سازی نتیجه تحقیقات در مجلات علمی در سطح دنیا منتشر می شوندو مجلات دارای ضرایب تاثیر بالا، عموما در پذیرش مقالات با سخت گیری های زیادی دانشجو یا محقق را درگیر می کنند. وجود زمینه کاری قوی و موضوعی نوین، به روز و دارای داده ها و مستندات قوی، شانس چاپ و پذیرش بالاتری در این مجلات دارند. پایان نامه های مقاطع ارشدی که با دید به آینده و مسائل روز جهانی انتخاب و تدوین شده باشند در مسیر چاپ مقالات استخراجی از پایان نامه، با سهولت بیشتری همراه خواهند بود. به دانشجویان تحصیلات تکمیلی توصیه می شود که در مرحله اول با نگاه به آینده و اعتماد به توانایی های شخصی و البته صرف زمان برای انجام پایان نامه، مسیر آینده را برای درج خروجی های تحقیقاتی خود هموار نمایید که انتخاب موضوعی خوب و البته قوی برای پایان نامه می تواند مسیر نگارش پایان نامه و مقالات آینده را برای دانشجویان هموار نماید.